امروز یکى از مشکلات کشورهاى اسلامى، سلطه قدرت‏هاى غیرمسلمان بر آنهاست. اسلام، چاره این مشکل را اجراى قاعده نفى سبیل مى‏داند. ولى ماهیّت، مبانى و قلمرو کاربرد تفاوت مسلم و کافر کدام است؟ آن را با چه تحلیلى باید پذیرفت؟ مقاله حاضر به پاسخ تحلیلى این امر بر اساس فقه و حقوق اسلامى و کاربرد آن در حقوق ایران مى‏پردازد.
انسانها بر حسب باورهاى توحیدى و اسلامى به دو دسته مسلم و کافر تقسیم مى‏شوند. آیا نظامهاى حقوقى در جهان، هواداران توحید اسلامى و شرک و کفر را یکسان مى‏دانند یا متفاوت؟ آیا حقوق، در عصر حاضر توان فهم تفاوت توحیدمداران با شرک‏باوران، اسلام‏گرایان با کفرورزان را دارد؟ آیا نگاه نظام حقوق اسلامى با دیدگاه حقوق رومى و عرفى، یکسان است؟
قاعده نفى سبیل و نفى سلطه در حقوق و علوم سیاسى اسلام، یکى از مهمترین قواعد فقهى است که مورد توافق فریقین است و تا حدود زیادى پاسخگوى سؤالات فوق در هزاره سوم میلادى مى‏باشد.

,.....

بلوغ در زبان تازى به معناى وصول و رسیدن است. فقهاى اسلام این واژه را در معناى خاصى به کار برده و از آن «پایان دوران کودکى و آغاز تکلیف» را اراده کرده اند. به این معنا که بلوغ را یکى از شرایط طبیعى تکلیف دانسته که پس از آن فرد باید خود را به آداب و وظایف الهى مقید سازد.

در روزگـار غـیبت, فقهاى اسلام, با الهام و بهره ورى از منابع و متون اسـلامـى, قـواعـد فقهى بسیارى را بیرون آورده و عرضه کرده اند قاعده هـایـى کـه گـاه در یـک بـاب و گـاه در چند باب و گاه در سرتاسر فقه کـاربـرد دارنـد.1

در منظر فقیهان واسلام شناسان, قرآن اصیل ترین و متقن ترین منبع شناخت معارف دینى واحکام فقهى و حقوق فردى و اجتماعى است.

از جمله مسائل بسیار مهم در علم درایه که اساس بحث پیرامون وضع راویان و کیفیت نقل حدیث از طریق آن ها را تشکیل می دهد، بیان شرایط عام و خاص راوی است که نمایانگر حجّیت یا عدم حجّیت روایت اوست. یکی از این شرایط، شرط ضبط راوی است که...